Ministerstwo Zdrowia konsultuje standard teleporad

Do częstszego korzystania z teleporad Polaków zmusiła epidemia COVID-19 i obawa przed zakażeniem koronawirusem / Daniel Sone, National Cancer Institute

Działanie Ministra Zdrowia to efekt gwałtownego wzrostu liczby udzielanych zdalnie porad medycznych w ostatnich miesiącach. W największym stopniu przyczyniła się do tego epidemia COVID-19, która zmusiła niektórych pacjentów do pozostania w domu, a świadczeniodawców do zmiany sposobu funkcjonowania w celu zabezpieczenia personelu i zminimalizowania ryzyka zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2.

„Wzrost popularności teleporad w czasie epidemii to dobra wiadomość, ale też wyzwanie. Zespół kierowany przez Agnieszkę Mastalerz-Migas przygotował propozycję standardu organizacyjnego dla teleporad w POZ. Zapraszamy do przekazywania uwag” – napisał na Twitterze wiceminister zdrowia Janusz Cieszyński.

Drogę projektu można śledzić na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Można tam przeczytać również tekst samego rozporządzenia.

Najważniejsze postanowienia

Przed dokumentem noszącym datę 28 lipca jeszcze długa droga legislacyjna – przez konsultacje, opiniowanie oraz komitety Rady Ministrów. Jeżeli rozporządzenie zostanie przyjęte, świadczeniodawcy realizujący umowy w zakresie POZ będą mieć 90 dni od jego ogłoszenia na dostosowanie działalności do opisanych w nim wymagań.

Główne założenia rozporządzenia określają standardy obejmujące:

• udostępnienie i opracowanie przez świadczeniodawcę w miejscu wykonywania świadczeń oraz na swojej stronie internetowej informacji o zasadach udzielania teleporad;
• potwierdzenie tożsamość świadczeniobiorcy;
• zapewnienie poufności teleporady;
• poinformowanie świadczeniobiorcy o sposobie realizacji e-recepty, e-skierowania, orzeczeniu o czasowej niezdolności do pracy, w przypadku ich wystawienia oraz o możliwości założenia przez świadczeniobiorcę Internetowego Konta Pacjenta, w przypadku gdy świadczeniobiorca nie posiada takiego konta, w celu ułatwienia dostępu do informacji przekazanych w ramach teleporady.

Rozporządzenie określa m.in. sposób postępowania w sytuacji, gdy brak kontaktu z pacjentem: zanim termin teleporady zostanie anulowany, lekarz będzie zobowiązany do podjęcia co najmniej trzech prób kontaktu w odstępie nie krótszym niż 5 minut. Świadczeniodawca jest również zobowiązany do informacji o możliwości wizyty stacjonarnej w przypadku, gdy jest to niezbędne ze względu na stan zdrowia pacjenta.

Placówki POZ będą miały również obowiązek przeprowadzenia weryfikacji tożsamości pacjenta przed udzielaniem teleporady. Ma to być weryfikacja dwustopniowa: na podstawie danych przekazanych przez system łączności oraz na podstawie danych w dokumentacji medycznej lub przez okazanie dokumentu tożsamości (w przypadku teleporady przez wideokomunikator) lub przy wykorzystaniu elektronicznego konta pacjenta. Lekarz miałby też obowiązek upewnić się, że teleporada prowadzona jest w warunkach gwarantujących poufność, a w przypadku przesyłania dokumentacji medycznej (zdjęć, opisów) POZ musi stosować rozwiązania techniczne i organizacyjne gwarantujące ich ochronę przed nieuprawnionym wykorzystaniem.

Ratunek w czasie epidemii

– Teleporady są równie wartościowe, co wizyty osobiste, ale nie w każdym wskazaniu – mówi dr Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej i prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej. – Są choroby i problemy pacjentów, które możemy rozwiązać podczas teleporady, i takie, które wymagają osobistej wizyty. Ale jeśli lekarz zna pacjenta i wie, że chodzi o chorobę przewlekłą, jeśli jego problemy są znane lekarzowi, jest dostęp do pełnej dokumentacji medycznej, a pacjent po prostu chce kontynuacji leczenia, to taki problem bez trudu rozwiążemy podczas telekonsultacji – podkreśla ekspertka.

– Ponad 80 proc. pacjentów, którzy korzystali z teleporady z POZ w ostatnich kilku miesiącach, stwierdziło, że są z nich zadowoleni – podkreśla dr Agnieszka Mastalerz-Migas. To wstępne wyniki analiz prowadzonych przez NFZ. Dr Mastalerz-Migas przyznała również, że tej chwili jedynymi ukończonymi badaniami satysfakcji pacjentów z teleporad jest analiza agencji Procontent Communication na podstawie badań przeprowadzonych w drugiej połowie kwietnia 2020 roku na grupie ok. 1000 pacjentów.

Własne badania NFZ mają docelowo objąć kilkanaście tysięcy osób – powiedziała Info.eZdrowie dr Mastalerz-Migas. W tej chwili ukończono analizę ok. tysiąca ankiet. Ostateczne wyniki mają być znane najwcześniej pod koniec sierpnia.

Piotr Kościelniak
Dziennikarz specjalizujący się w popularyzacji medycyny i nowych technologii, konsultant ds. wydawniczych

Piotr Kościelniak kierował grupą magazynów popularnonaukowych Focus w wydawnictwie Burda Media Polska, gdzie uruchomił nowe tytuły zajmujące się m.in. medycyną, nowymi technologiami, psychologią i historią. Wcześniej kierował działem Nauki w dzienniku „Rzeczpospolita”, w ramach którego tworzył m.in. Rzecz o Zdrowiu, Styl Życia, a także Ranking Szpitali. Laureat nagród dla popularyzatorów nauki i problematyki medycznej.