HIMSS22 Europe: Cyfrowe zdrowie pozwala nam wymyślić na nowo wszystko, co robimy

/ Pixabay, Pexels

W jaki sposób można zmierzyć efektywność wdrażanych technologii? Czym jest cyfrowa dojrzałość w opiece zdrowotnej? Jakie są najistotniejsze przeszkody utrudniające budowę nowoczesnych organizacji działających w obszarze zdrowia i medycyny? Te pytania stawiali sobie uczestniczy europejskiej konferencji HIMSS22 odbywającej się w dniach 14-16 czerwca 2022 roku w Helsinkach.

Punktem wyjścia tej dyskusji były ogromne nakłady ponoszone przez państwa Unii Europejskiej na budowę odpornego i cyfrowego systemu opieki zdrowotnej po pandemii COVID-19. Wysiłkowi finansowemu towarzyszyły zmiany organizacyjne, a także przebudowa przyzwyczajeń pacjentów i samych lekarzy.

Transformacja systemu

– Przed Europą stoi ogromna szansa wykorzystania tego, co się stało, do przyspieszenie cyfrowej transformacji. Czuć tu ducha innowacji i kreatywności. Mamy możliwość wymyślenia na nowo wszystkiego, co robimy, i co stało się po kryzysie COVID-19 – powiedział Hal Wolff, szef HIMSS, podczas sesji otwierającej konferencję w Helsinkach.

– Rzeczywiście, tempo zmian w ostatnich latach było bardzo wysokie. Powstało wiele technologii i innowacji o charakterze dysrupcyjnym, które zmusiły nas wszystkich do zdobywania nowych umiejętności. Do pełnej globalnej rewolucji cyfrowej wciąż jednak daleko – podkreślał natomiast Aki Linden, minister ds. rodziny i spraw społecznych Finlandii. – Cyfryzacja musi usuwać nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej, a nie je tworzyć.

Zwracał na to również uwagę dyrektor brytyjskiego NHS Digital Simon Bolton. – Wykorzystujemy zaawansowaną analitykę danych do identyfikowania obszarów dotkniętych nierównościami. Na przykład w Wielkiej Brytanii osoby ciemnoskóre są obciążone pięciokrotnie wyższym ryzykiem śmierci z powodu COVID-19 niż osoby białe – mówił Bolton.

W sesji otwierającej europejską konferencję HIMSS22 wziął udział również minister zdrowia Adam Niedzielski. Mówił o cyfrowych technologiach, które pozwoliły na eliminowanie nierówności w dostępnie do opieki zdrowotnej w czasie kryzysu uchodźczego wywołanego rosyjską inwazją na Ukrainę. Do Polski przyjechało w sumie ponad 4 mln uchodźców z Ukrainy, a znaczna ich część wystąpiła o wydanie specjalnego numeru PESEL i cyfrowych dokumentów potwierdzających ich tożsamość. Na tej podstawie – mówił minister Niedzielski – otrzymali prawo dostępu do polskiego systemu opieki zdrowotnej, e-recept, e-skierowań oraz europejskiego cyfrowego certyfikatu COVID-19 ułatwiającego podróż wewnątrz Unii Europejskiej.

Wyzwanie kulturowe

Wojna na Ukrainie i pomoc humanitarna dla kraju zaatakowanego przez Rosję to tylko jedno z wielu wyzwań stojących przed systemami opieki zdrowotnej państw Europejskich. Innymi są nadchodzący kryzys żywnościowy, kryzys energetyczny i starzejąca się populacja najbogatszych krajów Zachodu – przypominał Aki Linden. Dlatego, wskazywali uczestnicy tej części konferencji, konieczne są reformy oraz nowe fundusze unijne przeznaczone na utrzymanie i transformację narodowych systemów zdrowia.

Cyfryzacja systemu pozostaje priorytetem dla wielu państw europejskich od chwili rozpoczęcia się pandemii COVID-19. Najważniejszym elementem nowych rozwiązań są usługi zdalne, jednak konieczna jest przebudowa całego systemu i wszystkich procedur w taki sposób, aby w pełni wykorzystać potencjał, jaki mają nowoczesne rozwiązania – mówili uczestnicy dyskusji. Problemem pozostaje jednak zmierzenie efektywności tych zmian i uzyskanie maksymalnego zwrotu z inwestycji w nowe technologie związane z transformacją.

Podczas panelu „Digital Maturity: Goals and Roadmap” eksperci z Francji, Niemiec, Hiszpanii, Finlandii i Wielkiej Brytanii dyskutowali o budowie odpornych systemów w różnych regionach Unii Europejskiej i swoim rozumieniu pojęcia „cyfrowej dojrzałości”. „Cyfrowa dojrzałość organizacji działających w systemie opieki zdrowotnej jest bezpośrednio związana z możliwością tej organizacji do rejestrowania, zarządzania i analizowania danych pacjentów. Wiedza płynąca z łączenia i analizy danych, to w jaki sposób umożliwia to bardziej efektywne działanie, przynosi korzyści wszystkim uczestnikom ekosystemu” – przekonywał David Labajo, wiceprezes GE Healthcare.

Jego zdaniem informacje o pacjentach powinny pochodzić nie tylko z elektronicznej dokumentacji medycznej, ale powinny być gromadzone na każdym etapie i we wszystkich działach placówki medycznej. „Musimy wyeliminować silosy w naszych organizacjach oraz agregować i konsolidować dane z różnych źródeł” – przekonywał Labajo. „Kiedy już to zrobimy, zmienimy się w organizacje opartą na danych, w której wykorzystywana jest sztuczna inteligencja do oceny ryzyka, priorytetyzacji, wczesnej diagnozy czy personalizowania terapii”.

Nieco inaczej widział to inny uczestnik dyskusji, prof. Sam Shah z brytyjskiego startupu Numan. „Cyfrowa dojrzałość to coś więcej niż dane, infrastruktura i technologia. To również kadry i uwzględniania potrzeb klientów. Prawdopodobnie będzie oznaczać ona co innego dla różnych osób pracujących w różnych działach. Potrzebna będzie odpowiednia strategia i finansowanie, a co najważniejsze –potrzeby kadry, profesjonalistów, będą musiały zostać w tej strategii uwzględnione” – przekonywał prof. Shah.

W braku jednolitej strategii konsultowanej w pracownikami placówek medycznych prof. Shah widzi jeden z najpoważniejszych problemów dla osiągnięcia cyfrowej dojrzałości. „Wyzwania nie są jedynie techniczne czy organizacyjne, ale również kulturowe” – mówił.

Kolejnym problemem jest radzenie sobie z ogromną ilością danych – często nieustrukturyzowanych, znajdujących się poza systemem szpitalnym, czy w „silosach” poszczególnych departamentów. „Nawet 30 proc wszystkich danych na świecie jest związanych z opieka zdrowotną. Większość jest niewykorzystywana, ma niską jakość, jest fragmentaryczna i nieustrukturyzowana i z tego powodu trudno tych danych użyć do świadczenia lepszej opieki, uzyskiwania efektów klinicznych czy efektywności operacyjnej” – przekonywał Labajo.

na podst. Healthcare IT News

Piotr Kościelniak
Dziennikarz specjalizujący się w popularyzacji medycyny i nowych technologii, konsultant ds. wydawniczych

Piotr Kościelniak kierował grupą magazynów popularnonaukowych Focus w wydawnictwie Burda Media Polska, gdzie uruchomił nowe tytuły zajmujące się m.in. medycyną, nowymi technologiami, psychologią i historią. Wcześniej kierował działem Nauki w dzienniku „Rzeczpospolita”, w ramach którego tworzył m.in. Rzecz o Zdrowiu, Styl Życia, a także Ranking Szpitali. Laureat nagród dla popularyzatorów nauki i problematyki medycznej.