Nowa europejska agencja zajmie się zdrowiem i walką z pandemią

Nowa agencja unijna będzie dysponować ogromnym budżetem na zdrowie i cyfryzację opieki medycznej / Guillaume Perigois, Unsplash

Kryzys wywołany kolejnymi falami zakażeń wirusem SARS-CoV-2 obnażył niedostatki współpracy krajów Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony zdrowia. Pokazał też, jak istotna jest koordynacja działań oraz własne, niezależne od dostawców spoza Unii, źródła leków, szczepionek oraz innego wyposażenia medycznego.

Uruchomiony pod koniec marca program EU4Health, ponad rok po rozpoczęciu pandemii w Europie, ma to zmienić. Kwota 5,1 mld euro trafi do krajów członkowskich, instytucji ochrony zdrowia i organizacji pozarządowych. Ma stymulować innowacje w dziedzinie medycyny i pozwolić zmodernizować systemy ochrony zdrowia w taki sposób, aby były lepiej przygotowane do szybkiej reakcji na zagrożenie pandemiczne.

Obok zapewnienia sobie niezbędnych środków medycznych i źródeł zaopatrzenia, szkolenia profesjonalistów medycznych i wdrażania systemów monitorowania zagrożeń, program EU4Health zakłada również przyspieszenie cyfrowej transformacji zdrowia, likwidację wykluczenia cyfrowego w tej dziedzinie i szersze użycie nowoczesnych urządzeń medycznych.

Oprócz programu EU4Health, nowa agencja wykonawcza HaDEA będzie realizować również program Digital Europe (z budżetem 0,8 mld euro), a także elementy programu jednolitego rynku związane z bezpieczeństwem żywności i zdrowiem ludzi i zwierząt (łącznie 1,3 mld euro), Connecting Europe (1,7 mld euro) oraz części programu Horizon Europe – na tematy związane ze zdrowiem ta część budżetu przewiduje 4,8 mld euro, natomiast na programy cyfryzacji, uprzemysłowienia i badania przestrzeni kosmicznej: 5,5 mld euro. W ciągu dwóch najbliższych lat do budżetu HaDEA mają również trafić dodatkowe fundusze na projekty związane ze zdrowiem i cyfryzacją w wysokości ok. 1,6 mld euro oraz przekazane z wygaszanych programów o zbliżonej tematyce.

Łączny budżet nowej agencji wykonawczej na najbliższych siedem lat to ponad 20 miliardów euro.

– HaDEA jest odpowiedzialna za implementację kilku niezwykle istotnych programów finansowych przyjętych przez Unię Europejską i związanych ze zdrowiem. Chodzi przede wszystkim o program Eu4Health, Digital Europe oraz elementy programów Horizon Europe – podkreślił pełniący obowiązki szefa agencji Matthew Hudson. – W ciągu najbliższych siedmiu lat agencja przeznaczy 20 mld euro na to, aby Europa wyszła z kryzysu COVID-19 silniejsza i mogła bez przeszkód się rozwijać.

Powołana 16 lutego 2021 roku HaDEA ma swoją siedzibę w Brukseli. Jest zarządzana przez Komitet Sterujący, w którym zasiadają przedstawiciele Dyrekcji Generalnych SANTE (zdrowie i bezpieczeństwo żywności, Matthew Hudson jest jednym z dyrektorów w tej instytucji), RTD (badania naukowe i innowacje), DEFIS (przemysł obronny i przestrzeń kosmiczna), GROW (rynek wewnętrzny, przemysł i przedsiębiorczość) oraz CONNECT (sieci komunikacyjne, treści i technologie). HaDEA zatrudnia obecnie 280 osób, jednak do 2027 roku liczba pracowników tej agencji wykonawczej ma wzrosnąć do 500.

Piotr Kościelniak
Dziennikarz specjalizujący się w popularyzacji medycyny i nowych technologii, konsultant ds. wydawniczych

Piotr Kościelniak kierował grupą magazynów popularnonaukowych Focus w wydawnictwie Burda Media Polska, gdzie uruchomił nowe tytuły zajmujące się m.in. medycyną, nowymi technologiami, psychologią i historią. Wcześniej kierował działem Nauki w dzienniku „Rzeczpospolita”, w ramach którego tworzył m.in. Rzecz o Zdrowiu, Styl Życia, a także Ranking Szpitali. Laureat nagród dla popularyzatorów nauki i problematyki medycznej.