Teleplatforma Pierwszego Kontaktu dla osób niesłyszących

Osoby niesłyszące będą mogły korzystać z teleporad z profesjonalnym tłumaczem języka migowego / SHVETS Production, Pexels

Osoby niesłyszącej zwykle korzystają w takich momentach z pomocy osób najbliższych. Niekiedy czują się jednak skrępowane i nie chcą naruszania swojego prawa do poszanowania prywatności i intymności. Większość lekarzy nie potrafi zaś posługiwać się Polskim Językiem Migowym. Na problem osób niesłyszących w kontaktach z polskimi urzędami, w tym w placówkach ochrony zdrowia zwracał uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich, a także Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej w apelu z 10 grudnia 2021 roku.

Teraz Ministerstwo Zdrowia zdecydowało się wprowadzić nową usługę – wideoporadę lekarską z tłumaczeniem języka migowego. Usługa jest świadczona przez Oddział Mazowiecki Polskiego Związku Głuchych. W takiej wideoporadzie uczestniczy zatem pacjent, lekarz lub pielęgniarka oraz profesjonalny tłumacz Polskiego Języka Migowego.

Aby skorzystać z takiej opcji, osoba niesłysząca musi w momencie zamawiania teleporady na platformie TPK zaznaczyć opcje „Konsultacja w języku migowym”. Link do wideopołączenia otrzyma SMS-em i pocztą e-mail.

Ministerstwo Zdrowia przypomina jednocześnie, że z TPK można skorzystać w sytuacji nagłego zachorowania, gdy objawy pojawiły się poza godzinami pracy POZ, pogorszenia stanu zdrowia (ale bez objawów bezpośrednio zagrażających życiu), gdy środki i leki dostępne bez recepty nie przyniosły poprawy lub gdy zachodzi obawa, że oczekiwanie na otwarcie POZ mogłoby niekorzystnie wpłynąć na stan zdrowia pacjenta.

Osoby niesłyszące mogą zaś skorzystać z tłumacza języka migowego we wszystkich godzinach funkcjonowania TPK, czyli w soboty i niedziele oraz dni wolne od pracy, a także we wszystkie dni powszednie w godzinach od 18. po południu do 8. rano dnia następnego.  

Teleplatforma Pierwszego Kontaktu ruszyła 25 maja 20221 roku. Miała działać na podobnych zasadach, co Nocna i Świąteczna Opieka Zdrowotna – uzupełniać je o teleporady. Celem uruchomienia tej funkcjonalności było odciążenie szpitali, które w nocy i podczas weekendów przyjmują na szpitalnych oddziałach ratunkowych pacjentów zaniepokojonych nawet błahymi dolegliwościami. Sytuację badała m.in. Polska Federacja Szpitali w 2019 roku – okazało się, że zapytane szpitale w ciągu tygodniu przyjmują na SOR-ach ponad 20 tys. pacjentów, spośród których blisko 6 tys. nie wymagało natychmiastowej pomocy na oddziałach ratunkowych i izbach przyjęć.

Rozwiązaniem miało być uruchomienie Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej oraz właśnie Teleplatformy Pierwszego Kontaktu. W ciągu pierwszych trzech miesięcy funkcjonowania, z jej usług skorzystało ok. 27 tys. osób. To niedużo, dlatego NFZ i MZ promują Teleplatformę Pierwszego Kontaktu zachęcając do korzystania z niej zamiast osobistej wizyty w szpitalu lub oczekiwania na zaplanowaną teleporadę. Eksperci przypuszczają, że to efekt niewiedzy pacjentów, którzy nie są świadomi istnienia takiego rozwiązania, jak TPK. Z pierwszych miesięcy doświadczeń z TPK wynika, że mniej więcej połowę porad udzielają lekarze, a połowę – pielęgniarki i położne.

– Przyzwyczajenia pacjentów są bardzo trudne do zmiany. Pacjenci, którzy mają poczucie zagrożenia zdrowia lub życia jadą prosto na SOR – mówił Jacek Krajewski, prezes Porozumienia Zielonogórskiego, w rozmowie z „Polityką Zdrowotną”. Jego zdaniem sytuacje utrudnia brak szerokiej akcji informacyjnej o funkcjonowaniu i sposobach korzystania z TPK.

Natomiast Tomasz Zieliński, wiceprezes Polskiej Izby Informatyki Medycznej uważa, że TPK stwarza możliwość istotnego odciążenia nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. – Często zgłaszają się do niej osoby z naprawdę drobnymi dolegliwościami, w których porada telefoniczna zupełnie wystarczy. Jeśli w ciągu dnia pacjent nie zdołał lub nie zdążył uzyskać porady w POZ, zwykle potem próbuje korzystać właśnie z nocnej i świątecznej opieki – mówił „Rynkowi Zdrowia” Zieliński.

Piotr Kościelniak
Dziennikarz specjalizujący się w popularyzacji medycyny i nowych technologii, konsultant ds. wydawniczych

Piotr Kościelniak kierował grupą magazynów popularnonaukowych Focus w wydawnictwie Burda Media Polska, gdzie uruchomił nowe tytuły zajmujące się m.in. medycyną, nowymi technologiami, psychologią i historią. Wcześniej kierował działem Nauki w dzienniku „Rzeczpospolita”, w ramach którego tworzył m.in. Rzecz o Zdrowiu, Styl Życia, a także Ranking Szpitali. Laureat nagród dla popularyzatorów nauki i problematyki medycznej.