Forum e-Zdrowia 2020: Najważniejsze wnioski dla Polski

Trzy dni prezentacji i paneli dyskusyjnych; ponad 120 prelegentów i sesje gromadzące kilkuset uczestników jednocześnie – tak wyglądała tegoroczna, piąta już, edycja Forum e-Zdrowia, która odbywała się w formule online. W tym roku tematem przewodnim była cyfrowa transformacja w obszarze zdrowia w czasie przełomu.

– Obecny kryzys pokazał, że cyfrowe zdrowie jest nieodzowne w radzeniu sobie z problemami zdrowia – podkreśla Artur Pruszko, dyrektor Forum e-Zdrowia. – Z tego kryzysu wyjdziemy w nowy, bardziej cyfrowy świat. Rację mają ci, którzy współtworzą ten nowy, pokryzysowy ład, w szczególności w obszarze zdrowia.

Co dalej z e-zdrowiem w Polsce

Podczas pierwszego dnia Forum poruszane były m.in. tematy związane z kierunkami rozwoju e-zdrowia w Polsce oraz europejską strategią dla tego obszaru działań. Pod hasłem „Cyfrowe zdrowie w nowych czasach” omawiane było m.in. europejskie inicjatywy w obszarze cyfrowego zdrowia, w tym priorytety EU oraz liczne prowadzone projekty, w tym wspólnego obszaru danych medycznych, a także wykorzystanie sztucznej inteligencji do analizy zbiorów big data.

Paneliści wskazywali na konieczność opracowania kompleksowej strategii e-zdrowia w Polsce. Zwracano również uwagę na potrzebę spersonalizowanego podejścia do pacjenta w kontekście wykorzystywania technologii teleinformatycznych. Nie zabrakło również przykładów wdrożeń rozwiązań teleinformatycznych pomagających w walce z koronawirusem, zarówno polskich, jak i światowych.

Konieczne jest wdrożenie nowego sposobu myślenia o opiece zdrowotnej – takiego, który wykorzystuje nowe technologie, tworząc system złożony z wielu komponentów i interesariuszy. Tylko taki model pozwala myśleć o wejściu na ścieżkę dynamicznego wzrostu – podkreślał Artur Pruszko, twórca Forum e-Zdrowia.

Pacjentocentryzm

„Pacjent w centrum cyfrowego systemu zdrowia” to temat przewodni drugiego dnia Forum e-Zdrowia 2020. Uczestnicy sesji dzielili się doświadczeniami z wdrożeń opieki zdalnej ze szczególnym uwzględnieniem opieki nad chorymi przewlekle oraz szans, jakie daje cyfrowe zdrowie w niwelowaniu nierówności w dostępnie do lekarzy. Najważniejszy wniosek tej części konferencji to konieczność włączenia pacjenta w proces decyzyjny dotyczący leczenia i takie konstruowanie rozwiązań cyfrowych, aby były one przyjazne dla odbiorcy i gwarantowały mu współodpowiedzialność za efekty terapii.

W programie Forum znalazła się również sesja dotycząca wykorzystania nowoczesnych technologii w przewidywaniu zagrożeń dla zdrowia publicznego – temat niezwykle aktualny w kontekście pandemii. „Transformacja modelu działań profilaktycznych z reaktywnego na proaktywny wymaga wykorzystania przez instytucje publiczne posiadanych zasobów danych w celu projektowania indywidualnych ścieżek ryzyka dla pacjentów, ale wiąże się to z koniecznością pozyskania wrażliwych informacji o stanie zdrowia indywidualnych osób, jak również danych dotyczących ich zachowań” – podsumowali uczestnicy sesji.

Mówiono również o wirtualizacji opieki zdrowotnej oraz perspektywach rozwoju teleopieki i telediagnostyki. Prezentowane były m.in. nowe urządzenia umożliwiające zdalne badanie pacjenta, które mogą wkrótce pojawić również na polskim rynku.

Specjalną sesję poświęcono problematyce zdrowia psychicznego i cyfrowych narzędzi pozwalających zadbać o tę sferę zdrowia człowieka. Uczestnicy Forum uznali, że niezbędne jest wypracowanie rekomendacji i dobrych praktyk w tej dziedzinie oraz stworzenia systemu walidacji rozwiązań wspierających zdrowie psychiczne.

Nowy cyfrowy świat

Trzeci dzień Forum e-Zdrowia 2020 był okazją do spojrzenia w przyszłość i omówienia najnowszych rozwiązań technologicznych wspierających system ochrony zdrowia. Mówiono m.in. o narzędziach AI i big data, cyfrowych terapeutykach oraz upowszechnieniu się zaawansowanych urządzeń medycznych przenoszących procesy badania i diagnozy z laboratoriów do domów pacjentów. Zdaniem panelistów system ochrony zdrowia w Polsce nie wspiera takich nowoczesnych rozwiązań, choć są one gotowe do wdrożenia i są stosowane na świecie. Przyczyna? Brak dojrzałego systemowego podejścia do wprowadzania innowacji, w tym ładu instytucjonalnego i kapitału zaufania, i w konsekwencji brak gotowości lekarzy, jak i pacjentów do stosowania nowoczesnych rozwiązań, w tym sztucznej inteligencji. Pojawiły się również głosy, że w Polsce brakuje centralnego architekta takich rozwiązań – tę rolę, zdaniem uczestników Forum, powinny wziąć na siebie MZ, NFZ oraz Agencja Badań Medycznych.

– W Polsce niezbędne jest stworzenie ram instytucjonalnych do realizacji planu rozwoju cyfrowego zdrowia. To jeden ze strategicznych obszarów rozwoju gospodarczego – wskazywał Artur Pruszko, podsumowując tegoroczne Forum. Podkreślał również, że niezbędne jest włączenie do rozwoju tworzenia rozwiązań kluczowych graczy rynku, w tym polskie firmy ICT i farmaceutyczne, ponieważ daje to szanse na współpracę i rywalizację międzynarodową z najlepszymi. – Potrzebujemy ładu instytucjonalnego, adekwatnych i sprawnych instytucji, które będą mogły się zmierzyć z tymi wyzwaniami. Potrzebujemy również przywództwa i innowacyjnego myślenia – mówił Artur Pruszko.

Piotr Kościelniak
Dziennikarz specjalizujący się w popularyzacji medycyny i nowych technologii, konsultant ds. wydawniczych

Piotr Kościelniak kierował grupą magazynów popularnonaukowych Focus w wydawnictwie Burda Media Polska, gdzie uruchomił nowe tytuły zajmujące się m.in. medycyną, nowymi technologiami, psychologią i historią. Wcześniej kierował działem Nauki w dzienniku „Rzeczpospolita”, w ramach którego tworzył m.in. Rzecz o Zdrowiu, Styl Życia, a także Ranking Szpitali. Laureat nagród dla popularyzatorów nauki i problematyki medycznej.