Raport TGR: Jak wykorzystać potencjał telemedycyny w diabetologii

Jednym z najpopularniejszych systemów nowoczesnego pomiary glikemii FGM/isCGM jest Freestyle Libre firmy Abbott / Abbott

Dokument przygotowany przez Fundację Telemedyczna Grupa Robocza ma „podnieść wiedzę społeczną na temat wykorzystania telemedycyny w opiece nad osobami z cukrzycą” – twierdza autorzy. Nie ukrywają jednak, że przyświeca im również cel przeforsowania zmian w systemie ochrony zdrowia w Polsce, które pozwoliłyby na szersze stosowanie (w tym refundowanie) nowoczesnych rozwiązań technicznych pozwalających poprawić leczenie diabetyków.

Wdrożenie telemedycyny jako integralnego elementu opieki diabetologicznej może generować szereg korzyści dla pacjenta, m.in. umożliwienie szybkiego kontaktu z profesjonalistą medycznym bez konieczności wizyty w gabinecie. Dla świadczeniodawcy może to oznaczać możliwość przeprowadzenia optymalizacji pracy personelu medycznego, a dla płatnika ograniczenie wydatków związanych z powikłaniami cukrzycy – podkreślają autorzy raportu.

Zauważają oni jednak, że mimo korzyści związanych ze stosowaniem rozwiązań telemedycznych w diabetologii ich udział w systemie opieki zdrowotnej wciąż nie jest wystarczający. Dlatego strategia wdrożenia rozwiązań telemedycyny i e-zdrowia w opiece diabetologicznej powinna zostać wpisana do projektu zmian i rozwoju systemu ochrony zdrowia na lata 2021-2027 – podkreślają.

Raport zwraca uwagę, że cukrzyca staje się coraz istotniejszym wyzwaniem zdrowotnym, społecznym i finansowym. Według statystyk Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej, w przedziale wieku 20-79 lat na cukrzycę choruje 463 mln ludzi, a ich liczba ma w 2045 roku sięgnąć nawet 700 mln. Niewłaściwie kontrolowana lub nieleczona cukrzyca przyczynia się do licznych chorób mogących prowadzić nawet do śmierci – podkreśla raport.

Szansą na poradzenie sobie z cukrzycowym kryzysem zdrowotnym są – zdaniem autorów – teleporada, telemonitoring oraz teleedukacja pacjentów. Jednocześnie postulują standaryzację zasad prowadzenia teleporad specjalistycznych, w tym diabetologicznych. Chcą również szerszej dostępności refundowanych urządzeń do monitorowania glikemii działających na zasadzie CGM (pomiaru ciągłego) oraz FGM (pomiaru po zbliżeniu do sensora specjalnego czytnika), a także aplikacji pozwalających automatycznie prowadzić dziennik osoby z cukrzycą dzięki zbieraniu danych z glukometrów, czy kalkulatorów dawek insuliny lub aplikacji przeznaczonych do edukacji diabetologicznej.

Określenie zasad finansowania świadczeń telemedycznych powinno się odbywać – zdaniem autorów raportu – na podstawie jasnych zarządzeń prezesa NFZ, a nie w oparciu o komunikaty Centrali NFZ, jak dotychczas. Dokument wskazuje również potencjalne źródła finansowania nowych rozwiązań. Wymienia m.in. wprowadzoną niedawno opłatę cukrową, czy Fundusze Norweskie.

Raport wskazuje również, że zdalne monitorowanie przebiegu cukrzycy mogłoby korzystać z algorytmów sztucznej inteligencji, odciążając tym samym personel medyczny. Może też być prowadzone przez różnych świadczeniodawców (niezależnie od lekarza specjalisty). Sama infrastruktura przekazywania danych z pomiarów powinna zaś spełniać założenia interoperacyjności i pozwalać na przechowywanie jednolitych ustrukturyzowanych danych niezależnie od urządzenia używanego do pomiaru glikemii. Oferowanie takich rozwiązań powinno być przez płatnika promowane odpowiednią premią finansową.

Cały raport przygotowany przez Fundację Telemedyczna Grupa Robocza we współpracy z ekspertami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego oraz przedstawicielami środowiska pielęgniarstwa diabetologicznego można przeczytać na dedykowanej stronie http://telediabetologia.info/. Publikacja uzyskała rekomendację Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego oraz patronaty Rzecznika Praw Pacjenta, Prezesa Naczelnej Izby Lekarskiej, Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych oraz licznych stowarzyszeń pacjenckich i edukacyjnych. Elementem raportu jest również opis produktów oferowanych przez partnerów, m.in. Grupa NEUCA, Comarch, Roche, Diagnosis, Medtronic i Medicover.

Piotr Kościelniak
Dziennikarz specjalizujący się w popularyzacji medycyny i nowych technologii, konsultant ds. wydawniczych

Piotr Kościelniak kierował grupą magazynów popularnonaukowych Focus w wydawnictwie Burda Media Polska, gdzie uruchomił nowe tytuły zajmujące się m.in. medycyną, nowymi technologiami, psychologią i historią. Wcześniej kierował działem Nauki w dzienniku „Rzeczpospolita”, w ramach którego tworzył m.in. Rzecz o Zdrowiu, Styl Życia, a także Ranking Szpitali. Laureat nagród dla popularyzatorów nauki i problematyki medycznej.