Polskie paszporty COVID ważne bezterminowo?

Certyfikaty covidowe miały pierwotnie ułatwiać podróżowanie w granicach Unii Europejskiej / EC - Audiovisual Service, Christophe Licoppe

Zaskakująca deklaracja ministra zdrowia padła w wywiadzie dla stacji TVN24. Adam Niedzielski zapowiedział przedłużenie ważności paszportów covidowych (tzw. UCC) bezterminowo. Wcześniej Komisja Europejska ogłosiła, że dokument będzie ważny 9 miesięcy od podania ostatniej dawki szczepionki, sugerując jednocześnie, że docelowo UCC będzie ważny 6 miesięcy po podaniu kolejnej dawki.

Wiele krajów samodzielnie zmieniło jednak zasady wydawania i uznawania UCC jako dokumentu uprawniającego do dostępu do infrastruktury publicznej oraz do przekraczania granic wewnętrznych Unii Europejskiej bez testów i kwarantanny. Okazywanie dokumentu jest dziś w praktyce zbędne.

„Tutaj jest pewnego rodzaju zasłona milczenia Unii Europejskiej, to znaczy: nie mamy jasnych deklaracji, co będzie się działo dalej z paszportami. Przyjęliśmy takie rozwiązanie, że jeżeli jest ten pierwszy booster, bo większość społeczeństwa miała prawo dostępu do niego, to po tym boosterze będziemy przedłużali paszport bezterminowo” – poinformował szef resortu zdrowia w TVN24. Nie wiadomo jednak, jak do polskich zasad dotyczących ważności UCC odniosą się inne kraje UE.

Zmiana polityki dotyczącej paszportów covidowych to efekt deklarowanego przez Polskę odstąpienia od umów z Komisją Europejska i producentami szczepionek przeciw COVID-19 – Polska nie chce już kupować tych preparatów. Część obecnych zapasów – ok. 30 mln dawek – udało się odsprzedać lub oddać bardziej potrzebującym krajom, jednak do Polski mają trafić kolejne partie preparatów. Producenci jednak nie zamierzają zawiesić umowy, mimo, że tak ogromnej liczby szczepionek nikt już nie potrzebuje.

Koszty zakontraktowanych preparatów to 2 mld zł w tym roku i kolejne 4 mld zł do końca 2023 roku. Ministerstwo przeprowadziło już rozmowy z Pfizerem, który „nie wykazał elastyczności”. Na zmiany nie zgadza się też Komisja Europejska.

Jak podkreślił minister Niedzielski, Polska jest obecnie dodatkowo obciążona kosztami pomocy uchodźcom z Ukrainy. „Pod koniec zeszłego tygodnia skorzystaliśmy z klauzuli siły wyższej i poinformowaliśmy zarówno Komisję Europejską, jak i głównego producenta, że odmawiamy przyjmowania tych szczepień. W tej chwili odmawiamy również wykonywania płatności. Rzeczywiście, konsekwencją tego będzie konflikt prawny” – przyznał minister zdrowia.

Piotr Kościelniak
Dziennikarz specjalizujący się w popularyzacji medycyny i nowych technologii, konsultant ds. wydawniczych

Piotr Kościelniak kierował grupą magazynów popularnonaukowych Focus w wydawnictwie Burda Media Polska, gdzie uruchomił nowe tytuły zajmujące się m.in. medycyną, nowymi technologiami, psychologią i historią. Wcześniej kierował działem Nauki w dzienniku „Rzeczpospolita”, w ramach którego tworzył m.in. Rzecz o Zdrowiu, Styl Życia, a także Ranking Szpitali. Laureat nagród dla popularyzatorów nauki i problematyki medycznej.