Polskie start-upy medyczne w czasie pandemii

Dziewięć na dziesięć polskich firm sektora medtech zostało dotkniętych pandemią COVID-19 – to wnioski z pierwszych, cząstkowych danych do raportu „Top Disruptors in Healthcare”. Mimo przeszkód, rynek ten dynamicznie się rozwija, a większość start-upów jest na etapie komercjalizacji swoich rozwiązań.

Nowe oczekiwania wobec systemy opieki zdrowotnej znalazły odbicie w zakresie działalności start-upów. W porównaniu z zeszłorocznym raportem, większy procent start-upów oferuje rozwiązania telemedyczne (52 proc., w 2020 roku 46 proc.) oraz sztucznej inteligencji (43 proc. w porównaniu do 30 proc. rok wcześniej). Podobnie jak w innych dziedzinach gospodarki, słabnie zainteresowanie rozwiązaniami wykorzystującymi rejestr rozproszony. Technologią blockchain interesuje się tylko jeden start-up działający na rynku ochrony zdrowia.

Z cząstkowych danych wynika, że sektor medtech zauważalnie się rozwija: dwie trzecie respondentów wskazuje, że ich organizacja jest na etapie komercjalizacji lub ekspansji, w porównaniu do nieco ponad połowy startupów w ubiegłym roku. Przychód ze sprzedaży jest deklarowany przez 42 proc. firm (w 2020 roku deklarowało to 43 proc. start-upów).

Polskie start-upy najchętniej współpracują bezpośrednio ze szpitalami – robi tak ponad dwie trzecie z nich. Z inwestorami współpracuje połowa respondentów, natomiast tylko 23 proc. i 22 proc. deklaruje kooperację odpowiednio z akceleratorami i inkubatorami.

– Ostatni rok doświadczył szczególnie branżę medyczną i opieki zdrowotnej. Jednak efektem ubocznym pandemii było niespotykane na dotychczasową skalę wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań z obszaru digital health – komentuje Mikołaj Gurdała, menedżer ds. innowacji EIT Health InnoStars. – Z analiz EIT Health wynika, że w ostatnim roku zdecydowanie wzrosło zainteresowanie funduszy inwestycyjnych i aniołów biznesu startupami rozwijającymi produkty i serwisy z obszaru medtech, biotech czy digital health. Również duże koncerny odważniej sięgnęły po rozwiązania start-upowe takie, jak np. wirtualny asystent dla pacjentów onkologicznych. Tymczasem, jak pokazują wyniki badania „Top Disruptors in Healthcare”, polskie start-upy nadal korzystają w dużej mierze ze środków własnych.

Niemal wszystkie firmy widzą swoje szanse poza Polską i deklarują zainteresowanie ekspansją na rynki zagraniczne. – Polskie startupy medyczne bez kompleksów spoglądają na globalny rynek. Tylko 2 proc. nie ma w planach ekspansji zagranicznej. Telemedycyna, sztuczna inteligencja, machine learning to obszary, które z powodzeniem mogą stać się naszym towarem eksportowym – komentuje te wyniki Anna Janiczek, prezes PZU Zdrowie.

– Dojrzałość i ilość start-upów, które zgłosiły się do raportu, jak również nacisk na telemedycynę i sztuczną inteligencję w zdrowiu, stanowią kolejny dowód na to, iż Polska staje się poważnym graczem na medtechowej mapie tej części świata. Przedsiębiorstwa z Polski mają szansę zająć ważne miejsce w globalnym łańcuchu wartości działając na tym rynku. Nasze Innovation Hubs z powodzeniem działają m.in. w Izraelu i w Szwecji. Liczymy na to, iż niedługo stworzymy również podobny hub w Polsce, do którego zaprosimy zarówno start-upy, jak również pacjentów – zapowiada Piotr Najbuk, dyrektor ds. relacji zewnętrznych AstraZeneca.

Pandemia COVID-19 dotknęła jednak również inne rynki. Z pierwszych danych zgłoszonych do tegorocznego raportu wynika, że niestety spadła liczba start-upów zarabiających poza rynkiem krajowym. Tylko 16 proc. firm zarejestrowało przychód ze sprzedaży zagranicznej, w porównaniu do 22 proc. firm w roku ubiegłym, przy podobnym odsetku start-upów z podpisanymi umowami komercyjnymi z klientami zagranicznymi (16 proc.).

Druga edycja raportu „Top Disruptors in Healthcare” jest przygotowywana przez Polską Federację Szpitali i ma służyć jako katalog umożliwiający kontakt między innowatorami, inwestorami i podmiotami leczniczymi. Prezentowane wyżej wnioski opierają się na zgłoszeniach od prawie 100 firm – chętni do wzięcia udziału w tej inicjatywnie mogą dołączyć do niej jeszcze do końca marca. Oficjalna prezentacja końcowych wyników raportu przewidziana jest na czerwiec 2021 roku.

Prace nad tegorocznym raportem Top Disruptors in Healthcare zostały objęte patronatem honorowym Ministerstwa Zdrowia i Agencji Badań Medycznych, a partnerami zostały największe firmy i organizacje działające na rynku zdrowia. Patronat nad przedsięwzięciem sprawuje również Forum e-Zdrowia oraz serwis Info.eZdrowie.

Bezpośredni link do ankiety „Top Disruptors in Healthcare 2021” dla start-upowców to: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd7I3SGyDWolrrGWIvO9ZWJIBtRKYLElbI-ojoLBsHH25hedA/viewform?usp=sf_link

Piotr Kościelniak
Dziennikarz specjalizujący się w popularyzacji medycyny i nowych technologii, konsultant ds. wydawniczych

Piotr Kościelniak kierował grupą magazynów popularnonaukowych Focus w wydawnictwie Burda Media Polska, gdzie uruchomił nowe tytuły zajmujące się m.in. medycyną, nowymi technologiami, psychologią i historią. Wcześniej kierował działem Nauki w dzienniku „Rzeczpospolita”, w ramach którego tworzył m.in. Rzecz o Zdrowiu, Styl Życia, a także Ranking Szpitali. Laureat nagród dla popularyzatorów nauki i problematyki medycznej.