Komisja Europejska walczy z fałszywymi certyfikatami COVID

Certyfikaty COVID miały pomóc usprawnić ruch między państwami Unii Europejskiej / EC

Wdrażany przez Komisję nowy mechanizm pozwoli niemal natychmiast unieważniać unijne cyfrowe certyfikaty COVID, jeżeli zostaną one uznane za fałszywe przez jedno z państw wystawiających.

Dzięki temu środkowi, po cofnięciu certyfikatu w jednym państwie członkowskim, będzie on również prezentowany jako nieważny we wszystkich innych. Dotąd każde państwo członkowskie robiło to indywidualnie i według własnych zasad.

To najnowsza odsłona wojny, jaką Komisja Europejska wytoczyła fałszerzom Unijnych Certyfikatów COVID (UCC). Nieuczciwi lekarze i pielęgniarki oraz hakerzy wykorzystują luki w zabezpieczeniach systemu wprowadzonego w Unii Europejskiej, aby wystawiać nieprawdziwe poświadczenia przechorowania COVID-19, uzyskania negatywnego wyniku testu na obecność SARS-CoV-2 lub przyjęcia serii szczepień przeciw koronawirusowi.

Wprowadzone w 2021 roku certyfikaty UCC miały służyć do bezproblemowego przekraczania granic wewnętrznych Unii, w niektórych państwach stały się jednak narzędziem umożliwiającym kontrolę dostępu do usług publicznych oraz nakłaniającym do przyjmowania trzeciej dawki szczepionek przeciw COVID-19. Na skutek presji obywateli, obecnie znaczenie UCC spada – nie są używane do kontrolowania dostępu do usług publicznych, a w wielu krajach członkowskich UE możliwe jest również przekraczanie granic i korzystanie z hoteli bez okazywania UCC.

Z zaproponowanego i wdrożonego przez UE rozwiązania korzysta 27 krajów unijnych oraz 35 krajów nie należących do wspólnoty, w tym kraje spoza Strefy Schengen oraz Wielka Brytania. Według Komisji Europejskiej wystawiono dotąd ok. 1,7 mld certyfikatów, a „odsetek fałszywych lub wystawionych omyłkowo jest bardzo niski”.

W zeszłym roku włoska policja poinformowała, że ​​wytropiła przestępców oferujących sprzedaż fałszywych UCC. Ze śledztwa prowadzonego w Mediolanie wynika, że z opcji zdobycia nielegalnych certyfikatów skorzystały tysiące osób. Taką działalność prowadzono również w Polsce. Przypadki sprzedaży fałszywych certyfikatów odnotowano również w Austrii, Niemczech i Irlandii.

Pojawiły się również obawy, że system certyfikatów wystawianych przez brytyjski NHS może być narażony na oszustwa z powodu usterki, która umożliwia użytkownikom uzyskanie certyfikatu przez wprowadzenie fałszywie negatywnego wyniku testu. Specjaliści ds. cyberbezpieczeństwa uważają również, że europejski system certyfikatów jest narażony na nadużycia za sprawą wykorzystania niezaszyfrowanych kodów QR, co pozwala na bardzo łatwe wykradanie informacji o pacjentach.

Jednocześnie Rada UE zatwierdziła przedłużenie systemu wydawania i akceptowania certyfikatów o dodatkowy rok – do 30 czerwca 2023 roku. W grudniu 2021 roku Komisja Europejska skróciła okres ważności certyfikatów do 9 miesięcy, aby zachęcić obywateli do przyjmowania dawek przypominających.

Piotr Kościelniak
Dziennikarz specjalizujący się w popularyzacji medycyny i nowych technologii, konsultant ds. wydawniczych

Piotr Kościelniak kierował grupą magazynów popularnonaukowych Focus w wydawnictwie Burda Media Polska, gdzie uruchomił nowe tytuły zajmujące się m.in. medycyną, nowymi technologiami, psychologią i historią. Wcześniej kierował działem Nauki w dzienniku „Rzeczpospolita”, w ramach którego tworzył m.in. Rzecz o Zdrowiu, Styl Życia, a także Ranking Szpitali. Laureat nagród dla popularyzatorów nauki i problematyki medycznej.